روسیه ایران را دور زد؟

همکاری‌ای که می‌تواند اوپک را فقط به ابزار دست آمریکا برای برآورده‌کردن امیال دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور کنونی این کشور تبدیل کند. او می‌گوید این اقدام دو کشور عضو اوپک آینده اوپک را با خطر مواجه کرده؛ چراکه با این اقدام عربستان و امارات، اعتبار چندانی برای اوپک باقی نمانده است. حسین کاظم‌پور اردبیلی در گفت‌وگویی که با شبکه اطلاع‌رسانی نفت و انرژی (شانا) داشته، سکوت بی‌نتیجه را معنادار نمی‌داند و می‌گوید: «در برجام حساب ویژه‌ای روی روسیه ، چین و اروپا باز کردیم اما منافع این کشورها در تداوم‌نداشتن شعارهایشان است».

دستکاری آمارها به درخواست عربستان
به گفته او، گزارش ماه سپتامبر اوپک بر اساس منابع ثانویه نشان می‌دهد تولید نفت عربستان به ۱۰ میلیون و ۴۰۱ هزار بشکه در روز رسیده که ۳۴۳ هزار بشکه بیشتر از تعهد این کشور برمبنای تصمیم‌گیری نشست

171 (نوامبر ۲۰۱۶) این سازمان است اما آمارهای تولید نفت خام ماه‎های گذشته به‌ویژه ماه جولای نبود اطمینان ما درباره آمارهای منتشر‌شده از سوی منابع ثانویه را به‌شدت افزایش می‌دهد. مؤسسه‌های پلاتس و پترولیوم اینتلیجنس (Petroleum Intelligence Weekly) دو منبع از منابع ثانویه، تولید نفت عربستان در ماه جولای را به ترتیب روزانه ۱۰میلیون و ۶۳۰هزار بشکه و ۱۰میلیون و ۸۶۰هزار بشکه اعلام کردند که به نظر می‌رسد این ارقام، با درخواست عربستان و دستکاری این دو منبع، به روزانه ۱۰میلیون و ۳۲۰هزار بشکه و ۱۰میلیون و ۲۹۰هزار بشکه در ماه مورد بررسی تغییر کرد. او توضیح می‌دهد: این دو منبع اعتبارشان را با این اقدام بی‌سابقه از دست دادند؛ اینکه چرا عربستان اقدام به این کار کرده است، کاملا روشن است زیرا چشم‌اندازهای کوتاه‌مدت بازار نفت برای سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که بازار دوباره به دلیل افزایش تولید آمریکا در وضع مازاد قرار می‌گیرد، عربستان نمی‌خواست متهم به برهم‌ریختن تراز بازار، کاهش قیمت نفت و افزایش دوباره ذخیره‌سازی نفت کشورهای سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی (او‌ئی‌سی‌دی) شود.

گروگان‌گیری بازار نفت از سوی روسیه و عربستان
نماینده ایران در اوپک البته صحبت‌های خود را محدود به بی‌تعهدی عربستان نکرد بلکه نیم‌نگاهی نیز به کشوری که در ظاهر خود را حامی ایران نشان می‌داد، داشت. کاظم‌پوراردبیلی می‌گوید: روسیه و عربستان به بهانه متوازن‌سازی بازار جهانی نفت به‌دنبال تصاحب بخشی از سهم ایران هستند و از سوی دیگر برخی اعضای اوپک، دست در دست آمریکا برای ضربه‌زدن به برخی بنیان‌گذاران این سازمان تلاش می‌کنند. در واقع تلاش آقای ترامپ برای ممانعت از حضور ایران در بازارهای جهانی نفت خام سبب گروگان‌گیری بازار از سوی روسیه و عربستان که تمایل زیادی هم به قیمت‌های پایین نفت ندارند، شده است.

رفتار رندانه روسیه و عربستان
هشدارهای گاه‌و‌بی‌گاه ما ممکن است در کوتاه‌مدت تغییری در رفتار کشورها نداشته باشد؛ زیرا هر کشوری تلاش می‌کند نفت را در قیمت بالا بفروشد تا درآمدش افزایش یابد اما بی‌شک این هشدارها و نحوه برخورد عربستان و روسیه با ایران در تاریخ ثبت خواهد شد و آیندگان خواهند فهمید برخلاف ایران که برای ثبات بازار نفت و عرضه مطمئن انرژی به مصرف‌کنندگان تلاش کرده است، عربستان و روسیه به استقبال تحریم یکی از تولیدکنندگان اوپک رفته‌اند. رفتار قلدرمآبانه آمریکا هم بی‌شک به ایران یا ونزوئلا ختم نخواهد شد؛ همان‌گونه که با عراق و کویت خاتمه پیدا نکرد. این را هم باید بگویم که ما هیچ‌گاه از تلاش‌های‌مان دست برنمی‌داریم و برای احقاق حق ایران تلاش خواهیم کرد. به گفته او، نزدیکی روسیه به آمریکا، به علت حمایت آمریکا از سعودی‌ها با پوشش و ابزار قیمت انجام می‌شود و روسیه هم با نزدیک‌شدن به این کشور تلاش دارد از شرایط موجود به بهترین نحو استفاده کند؛ یعنی هم نفت را با قیمت بالاتر می‌فروشد و هم گاز را. در این شرایط نه‌تنها سبب تضعیف اقتصاد رقبای اصلی‌اش می‌شود بلکه با تولید کمتر، درآمد بیشتر را به دست می‌آورد.