ایران بازنده اصلی جنگ اوکراین؟!

روزنامه اعتماد نوشت: از زمان آغاز اعتراضات داخلی در کشور، تحولات مخاطره‌آمیزی در رویکردهای جهان نسبت به ایران در حال وقوع است. رویدادی که نسبت به آن باید حساس بود و با تغییر در رویکردهای سیاست خارجی و همچنین مدیریت مدبرانه در مواجهه با اعتراضات داخل از گسترش دامنه آن جلوگیری نمود.

همزمانی توقف طولانی مذاکرات احیای توافق هسته‌ای، کشیده شدن پای ایران در جنگ اوکراین و تبلیغات سنگین نقش‌آفرینی پهپادهای ایران در جنگ و گسترش واکنش به اعتراضات داخل کشور در پایتخت‌ها و شهرهای جهان به گونه‌ای است که کارشناسان و دلسوزان نسبت به احتمال شکل‌گیری «تصمیم بین‌المللی» درباره ایران احساس نگرانی می‌کنند.

جنگ اوکراین به نحو نگران کننده ای در حال چرخش به زیان ایران است

لحن مقامات امریکا به نحو محسوس و نگران‌کننده‌ای نسبت به توافق هسته‌ای تغییر یافته است. وزارت خارجه امریکا به صراحت از تغییر اولویت کشورش درباره ایران سخن می‌گوید. به گفته سخنگوی وزارت خارجه این کشور دستیابی به توافق در دسترس نیست و در حال حاضر تمرکز امریکا بر احیای برجام نیست و تمرکز ما بر «حمایت از اعتراضات» در ایران است. این موضع از جانب امریکا در شرایطی است که ایران کرارا از «تمایل شدید و تعجیل» امریکا در احیای برجام سخن می‌گوید.

امیرعبداللهیان در سفر به ارمنستان در پاسخ به خبرنگاران مدعی «دریافت پیام» از سوی امریکا در همین رابطه شد. شاید بتوان مهم‌ترین سیگنال در کنار گذاشته شدن توافق از «فوریت» دستور کار امریکا سخنان رابرت مالی مذاکره‌کننده ارشد دانست که چند روز قبل در مصاحبه با شبکه سی‌ان‌ان ادعا کرد: «مذاکرات در حال حاضر حتی در دستور کار قرار ندارد و تمرکزی بر آن نیست».

این سخن از زبان کسی است که به دلیل گرایش به ایران و تمایل شدید به احیای توافق هسته‌ای همواره با انتقادهای صریح مخالفان داخلی برجام در امریکا روبرو بود. از یاد نبرده‌ایم که به همین دلیل رژیم صهیونیستی جدی‌ترین مخالف این انتصاب از سوی بایدن بود.

تحولات جنگ در اوکراین به گونه‌ای نگران‌کننده در حال چرخش به زیان ایران پیش می‌رود. وزارت خارجه اوکراین پیشنهاد قطع روابط دیپلماتیک با ایران را به مقامات تصمیم‌گیر ارایه کرده است. اتحادیه اروپا تحریم‌هایی را علیه مقامات و نهادهای ایرانی تصویب کرده است. شورای امنیت سازمان ملل متحد در نشست غیرعلنی فروش پهپادهای ایران به روسیه و استفاده از آن توسط روسیه در جنگ علیه اوکراین را مورد بحث قرار داد.

گنجاندن فروش پهپاد و استفاده از آن‌ توسط یک طرف مخاصمه، ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ تحولی به‌شدت نگران‌کننده علیه ایران در عرصه بین‌المللی است. این امر را باید در چارچوب «ورود مستقیم ایران در جنگی» دانست که در طرف دیگر آن هرچند به‌طور غیر مستقیم ناتو، بزرگ‌ترین ائتلاف نظامی جهان قرار دارد. با توجه به تایید ماهیت تجاوزگرانه روسیه در تهاجم و اشغال یک کشور مستقل عضو سازمان ملل توسط مجامع معتبر جهان، دولت‌های حامی متجاوز، ناقض مقررات بین‌المللی تلقی و با آنان در این چارچوب برخورد خواهد شد.

گفته می‌شود امریکا و سه کشور اروپایی موضوع پهپاد را «نقض قطعنامه ۲۲۳۱» تفسیر و پیشنهاد تشکیل «کمیته تحقیق سازمان ملل» را مطرح کرده‌اند. توفیق غرب در پیشبرد این راهبرد که روسیه و ایران با آن مخالفت کرده‌اند، فعال کردن مکانیسم ماشه علیه ایران در توافق برجام را موجه و قانونی خواهد کرد که نتیجه لاجرم آن، قرار گرفتن مجدد ایران ذیل فصل هفت منشور سازمان ملل و احیای قطعنامه‌های شش‌گانه شورا خواهد بود.

برخلاف خوشبینی اصولگرایان و دلبستگان به همسایه شمالی، در صورت ارتقای پرونده هسته‌ای به این سطح روسیه و چین نیز حتی در صورت تمایل، قادر به استفاده از حق وتو نخواهند بود.