ماجرای حذف برخی از رسانه‌های ایرانی از فیس‌بوک

فیس‌بوک، یوتیوب، گوگل و توییتر روز چهارشنبه صدها حساب کاربری ایرانی را به دلیل انتشار «اخبار کذب» مسدود کردند.

آن‌ها مدعی شده‌اند که این حساب‌های کاربری به وسیله شبکه‌ای از اخبار جعلی و کاربران ساختگیِ شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس‌بوک، اینستاگرام، توییتر، گوگل پلاس و یوتیوب برخی روایت‌های خاص را وارد فضای مجازی می‌کردند و به همین دلیل مسدود شده‌اند.

به طور کلی توییتر در مجموع 284 حساب کاربری را در این رابطه بسته است و فیس‌بوک نیز 254 صفحه و 392 حساب کاربری را در مجموعه کاری خود و اینستاگرام مسدود کرده است.

بخش زیادی از این کاربرها مربوط به صداوسیما ایران هستند و این باعث شد تا این رسانه امروز در بیانیه‌ای نسبت به اتفاقات پیش آمده واکنش نشان بدهد. صداوسیما در بیانیه خود نوشته است: « معاونت برون مرزی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی بار دیگر با محکومیت مسدود سازی رسانه‌های ایرانی مستقل در شبکه‌های اجتماعی و اینترنت و تکذیب قاطع ادعای اداره کنندگان آن تاکید می‌کند این رسانه‌ها با سربلندی و افتخار همواره به شعار دفاع از مظلومان و افشای جنایات نظام سلطه و ایادی آن در منطقه و جهان و انعکاس صدای بی صدایان در جهان وفادار خواهند ماند و حق اقدامات حقوقی و پیگیری بین المللی قانونی علیه اقدام کنندگان به ایجاد محدودیت برای رسانه‌های برون مرزی جمهوری اسلامی را محفوظ می‌دانند. این فشارها و محدود سازی ها بی تردید نشان از تأثیر گذاری قابل توجه رسانه‌های مستقل بر افکار عمومی علیرغم هیاهوی گوش خراش تبلیغات و جریان‌های رسانه‌ای سلطه گران مستکبر و هراس آنان از روشن شدن واقعیت‌ها و افشای حقایق دارد و این مسیری است که رسانه‌های برون مرزی جمهوری اسلامی ایران با قدرت و اعتماد به نفس همچون گذشته در آن گام برخواهند داشت.»

ماجرای اخبار کذب از کجا شروع شد؟

بعد از اینکه گزارش‌های مختلف نشان دادند که «اخبار کذب» منتشر شده در فیس‌بوک در طی سالیان گذشته تاثیر عجیبی روی نتایج انتخابات آمریکا و خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا داشت موج شدیدی علیه فیس‌بوک به وجود آمد تا اخبار کذب را از روی سایتش حذف کند.

همه این اتفاقات باعث شد تا فیس‌بوک سیاست‌گذاری جدیدی در رابطه با حذف اخبار کذب داشته باشد.

قرار است فیس‌بوک از فناوری هوش مصنوعی استفاده کند تا به نحوی جلوی کار کرد کاربرهای تقلبی را بگیرد و از سویی تیمی هم قرار است در فیس‌بوک کار کنند تا اخبار کذب را سریعا از آن حذف کنند. مارک زوکربرگ موسس اصلی فیس‌بوک در این رابطه گفت: ما نگاه کاملی به مسئولیتمان نداشتیم و این یک مشکل بزرگ بود. این اشتباه من بود و متاسفم. من فیس‌بوک را شروع کردم، من فیس‌بوک را راه انداختم و من مسئول اتفاقاتی هستم که اینجا می‌افتد.

زوکربرگ اخبار تقلبی را به طور کلی به 3 دسته تقسیم می‌کند؛ اخباری که سعی می‌کنند برای تبلیغات روی آن‌هل کلیک شوند، اخباری که به هدف امنیتی توسط برخی کاربرهای تقلبی وارد فیس‌بوک می‌شوند و در پایان اخباری که توسط مراکز خبری واقعی وارد فیس‌بوک می‌شوند.

به نظر می‌رسد کاربرهای ایرانی که بسته شدند را فیس‌بوک جزو دسته دوم و سوم در نظر گرفته است.

زوکربرگ در رابطه با این دو گروه گفت: «دسته دوم بازیگران دولی هستند، تلاش روسیه برای مداخله‌ها هم در این گروه هستند، این یک مشکل امنیتی است. شما هیچگاه نمی‌توانید این مشکل را به طور کامل حل کنید. به همین دلیل سعی می‌کنیم با دولت‌های محلی کار کنیم تا این مشکل را تا حدی حل کنیم، این موضوعی است که در آن رشد هم داشته‌ایم.»

او ادامه داد: «سومین دسته هم رسانه‌های واقعی هستند که ادعا می‌کنند حرفشان تا حدی درست است ولی آن‌ها دقت و اعتبار متفاوتی دارند و این به نظرم مشکلی در حوزه آزادی بیان است. شاید آن‌ها حرف اشتباهی بزنند اما فکر می‌کنند که راست می‌گویند بعد واقعا می‌خواهیم آن‌ها را ببندیم؟»

برنامه فیس‌بوک برای مقابله با اخبار کذب
فیس‌بوک برنامه‌های بسیار متنوعی برای مقابله با اخبار کذب دارد یکی از این برنامه‌ها استفاده از خبرگزاری‌های معتبر مثل آسوشیتد پرس است تا به کمک آن‌ها اخبار کذب را اخبار درست تشخیص دهند.

از سویی فیس‌بوک شروع به نمره دادن به کاربرها درباره میزان قابل اعتماد بودن آن‌ها کرده است به طوری که به کاربران از 0 تا 1 یک نمره خاصی می‌دهد که مشخص شود در زمینه انتشار اخبار کذب هر کاربر چقدر قابل اطمینان است.

یک سخنگوی فیس‌بوک در این رابطه توضیح داد: «دلیلی که اینکار را انجام می‌دهیم این است مطمئن باشیم در جنگ با اخبار کذب به اندازه کافی موثر باشیم.

از بین بردن اخبار کذب، خودش خبری کذب است؟
با این وجود بسیاری از رسانه‌های خارجی از این اقدامات فیس‌بوک انتقادات فراوانی انجام داده‌اند و از بین بردن اخبار مذب فیس‌بوک را خود یک خبر کذب می‌دانند.

یکی از انتقاداتی که برنامه فیس‌بوک برای مقابله با اخبار کذب می‌شود این است که آنها قصد ندارند همه کاربرهای منتشر کننده اخبار کذب را حذف کنند و فقط در صورتی اینکار را می‌کنند که خبر کذب به فرد خاصی حمله کرده باشد.

ریچارد بلومنتال یک سناتور آمریکایی در این رابطه توضیح داد: زوکربرگ باید جواب بهتری از اینکه من اشتباه کردم می‌داد، در رابطه با مدل تجاری فیس‌بوک موضوعات اساسی تری وجود دارند. آن‌ها بدون اطلاع شما اطلاعاتتان را می‌فروشند این موضوعی است که باید تغییر کند.